Dünya Kadınlar Günü bir kutlama mı yoksa bir protesto mu?
Nasıl başladı? Neden 8 Mart? Erkekler Günü de var mı? Bu yıl ülkemizde ve dünyada ne gibi etkinlikler gerçekleşecek? 2022 teması nedir? Türkiye’de neler oluyor? Ve neden Dünya Kadınlar Günü’ne ihtiyacımız var?
Sizler için bu soruların yanıtlarını araştırdık ve derledik.
1. Nasıl başladı?
Uluslararası Kadınlar Günü, bir işçi hareketinden doğdu ve Birleşmiş Milletler tarafından tanınan bir etkinlik haline geldi. Her şey, 1908’de, 15.000 kadının daha kısa çalışma saatleri, daha iyi ücret ve oy hakkı talepleri ile New York’ta yaptığı yürüyüşle başladı. Bir yıl sonra, Amerika Sosyalist Partisi Ulusal Kadınlar Günü'nü ilan etti.
Komünist bir aktivist ve kadın hakları savunucusu Clara Zetkin, uluslararası bir gün olması için fikrini 1910'da Kopenhag'da düzenlenen Uluslararası Çalışan Kadınlar Konferansı’nda sundu ve 17 ülkeden 100 kadın oybirliğiyle kabul etti.
Dünya Kadınlar Günü ilk olarak 1911'de Avusturya, Danimarka, Almanya ve İsviçre'de kutlandı. Bu yıl 111'incisini kutluyoruz. Türkiye’de ise Emekçi Kadınlar Günü adı ile ilk kez 1921 yılında kutlandı.
1975'te Birleşmiş Milletler bu günü kutlamaya başladığında işler resmiyet kazandı. Aynı yıl Türkiye’de "Kadın Yılı Kongresi" gerçekleştirildi.
2. Neden 8 Mart?
Zetkin'nin Dünya Kadınlar Günü fikrinin sabit bir tarihi yoktu. Rus kadınlarının "ekmek ve barış" talep ettiği 1917’deki grevlerine kadar bir resmiyet de kazanmamıştı. Grevden dört gün sonra çar tahttan çekilmeye zorlandı ve geçici hükümet kadınlara oy kullanma hakkı tanıdı. 8 Mart'ta başlayan bu grev, Dünya Kadınlar Günü'nün de kutlandığı gün oldu.
3. Dünya Erkekler Günü var mı?
Evet, gerçekten var, ve 1990lar’dan beri 19 Kasım günlerinde kutlanıyor. BM tarafından tanınmasa da dünya çapında 80'den fazla ülkede kutlanmakta.
“Erkeklerin dünyaya, ailelerine ve topluluklarına kattıkları pozitif değeri" kutlayan gün, olumlu rol modellerini öne çıkarmayı, erkeklerin refahı konusunda farkındalık yaratmayı ve cinsiyet ilişkilerini geliştirmeyi amaçlıyor.
4. Kadınlar Günü dünyada nasıl kutlanıyor ve bu yıl ülkemizde hangi etkinlikler gerçekleşecek?
Dünya Kadınlar Günü, 8 Mart civarında üç, dört gün boyunca çiçek satışlarının ikiye katlandığı küresel bir bayram. Çin'de, Devlet Konseyi'nin tavsiyesi üzerine, 8 Mart'ta birçok kadına yarım gün iş izni veriliyor. İtalya'da Dünya Kadınlar Günü, kadınlara mimoza çiçeklerinin verilmesiyle kutlanıyor. ABD'de Mart ayı Kadın Tarihi ayı olarak belirleniyor ve her yıl yayınlanan bir başkanlık bildirisi, Amerikalı kadınların başarılarını onurlandırıyor.
Bu yıl ülkemizde, bu güne özel etkinlikler planladı. Başkent Ankara’da Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası, Kadın bestekârlarımızın bestelediği seçkin Türk Müziği eserlerini, Kadın solistlerin Klasik Türk müziği sazları ve senfonik düzenlemelerle seslendireceği bir konser etkinliği gerçekleştiriyor. İstanbul Cemal Reşit Rey Konser Salonu da, Klasik Türk Müziği geleneğinde “Kadın şairlerin ve bestecilerin” önemine vurgu yapan ve yine Kadın solistlerin seslendireceği bir konser etkinliğine ev sahipliği yapıyor. Türkiye genelinde ise belediyelerin birbirinden farklı onlarca etkinliği bulunmakta.
5. IWD 2022 teması nedir? Türkiye’de neler oluyor?
BM, 2022 temasını "Sürdürülebilir bir yarın için bugünden cinsiyet eşitliği" olarak açıkladı. Etkinlikleri, dünyanın dört bir yanındaki kadınların iklim değişikliğine nasıl tepki verdiğini tanıyacak.
Ama etrafta başka temalar da var. "Kadınlar için olumlu değişim yaratmaya yardımcı olacak bir platform sağlamak" için tasarlandığını söyleyen Dünya Kadınlar Günü web sitesi, #BreakTheBias temasını seçti ve insanlardan "önyargı, klişe ve ayrımcılıktan arınmış bir dünya" hayal etmelerini istiyor.
Günümüzde Türkiye’de ise cinsiyet eşitliği bir kenara, kadına şiddet vakalarının ve kadın cinayetlerinin yaşanmadığı bir gün geçmiyor. Bir çok STK ve kadın lider her fırsatta İstanbul Sözleşmesi Yaşatır sloganı ile dikkatleri bu konuya çekmeyi amaçlıyor.
6. Neden bu güne ihtiyacımız var?
Geçen yıl boyunca kadın hakları için verilen küresel mücadelede önemli bir geri adım atıldığını gördük. Ağustos'ta Taliban'ın yeniden canlanması milyonlarca Afgan kadının hayatını değiştirdi - kızların orta öğretim görmeleri yasaklandı, ülkedeki kadın işleri bakanlığı dağıtıldı ve birçok kadına işe geri dönmemeleri söylendi.
Birleşik Krallık'ta, Sarah Everard'ın görev yapan bir polis memuru tarafından öldürülmesi, kadınların güvenliği konusundaki tartışmaları yeniden alevlendirdi.
Koronavirüs pandemisi kadın haklarını da etkilemeye devam ediyor. Dünya Ekonomik Forumu'nun 2021 Küresel Cinsiyet Uçurumu Raporu'na göre, küresel cinsiyet farkını kapatmak için gereken süre bir nesil artarak 99,5 yıldan 135,6 yıla çıktı.
UN Women tarafından 13 ülkeyi temel alan 2021 tarihli bir araştırma, neredeyse her iki kadından birinin (%45) kendisinin veya tanıdıkları bir kadının Covid-19 pandemisi sırasında bir tür şiddete maruz kaldığını bildirdiğini gösterdi.
Türkiye 21 Mart 2021 tarihinde ilk imzacısı olduğu İstanbul Sözleşmesi’nden çekildi.
Türkiye’de, Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu’nun verilerine göre 2021 yılında 280 kadın öldürüldü, 217 kadın ise şüpheli şekilde ölü bulundu. Bu yılın Ocak ayında 26, Şubat ayında 23 kadın öldürüldü, Ocak ayında 28, Şubat ayında ise 21 kadın şüpheli şekilde ölü bulundu.
Bunlardan başka, en önemlisi, geçtiğimiz bir haftada, binlerce Ukraynalı kadın, çocukları ile birlikte evini, ülkesini terk etti,. Bir kısmı ise silahını kuşanıp ülkesini savunmaya geçti. Ukrayna Ordusu'nda görev yapan 60 bin kadar koca yürekli kadın askeri buradan saygıyla selamlıyoruz.
Dünyada son birkaç yılda olumlu gelişmelere de oldu.
Kamala Harris, 2021'de ilk kadın, ilk siyah ve ilk Asyalı-Amerikalı ABD başkan yardımcısı oldu.
Yine 2021’de Tanzanya ilk kadın cumhurbaşkanı Samia Suluhu Hassan'a yemin ederken, Estonya, İsveç, Samoa ve Tunus tarihte ilk kez kadın başbakanlara sahip oldular. Ocak 2022'de Xiomara Castro, Honduras'ın ilk kadın başkanı olarak yemin etti.
2021'de Yeni Zelanda, düşük veya ölü doğum yapan kadınlar (ve eşleri) için ücretli yas iznini onayladı. 2020'de Sudan kadın sünnetini suç saymıştı.
Dünya Kadınlar Günü için planlarınızı lütfen bize anlatın. Siz kutluyor musunuz yoksa protesto mu ediyorsunuz? Bir etkinliğe katılacak mısınız? Lütfen yorumlarda bizimle paylaşın.
Biz, her şeye rağmen Dünya Kadınlar Günü’nü kutluyoruz ve sizin de bize katılmanızı diliyoruz.
Bu önemli günde sizlere hediyemiz 10 Mart 2022 tarihine kadar tüm ürünlerimizde geçerli olan bir indirim kodu: KADIN20
Çok sevgiler,
Pınar
💗
Comments